Östenitik paslanmaz çelikler Dünya'da en yaygın kullanılan paslanmaz çelik sınıfıdır. Östenitik paslanmaz çeliklerin oldukça geniş bir kullanım alanı bulunmaktadır ve diğer paslanmaz çelik sınıflarının tamamının toplamından daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Östenitik paslanmaz çelik malzemelerin kristal yapısı östenittir ve bu sınıf paslanmaz çelik malzemeler "face centered cubic" kristal yapıya sahiptir. Bu kristal yapı aynı zamanda "fcc" veya "cF" simgeleriyle de gösterilebilmektedir. Bu östenit kristal yapı, çeliğin ısıl işlem ile sertleşebilmesini önlemektedir ve östenitik paslanmaz çelikler ısıl işlem ile sertleştirilemezler. Bu östenitik yapı nikel, mangan ve nitrojen (azot) gibi elementler sayesinde korunabilmektedir.
Östenitik paslanmazlar esnek bir yapıya sahiptir. Östenitik paslanmaz çelikler teoride mıknatıs çekmezler ve manyetik değildir ancak pratikte mıknatıs azda olsa malzemeleri çekebilir. Bu malzemeler iyi şekillendirilebilme ve iyi korozyon dayanımına sahip malzemelerdir. Östenitik malzemeler düşük oranda karbon içerir ve içerdikleri az karbon sebebiyle bu malzemeler ısıl işlem almazlar.
Isıl işlem almayan östenitik paslanmaz çeliklerin, öte yandan yapıları soğutarak belli oranda dönüştürülebilir. Soğutulması sırasında yapısı değişen östenitik paslanmazlarla ilgili daha detaylı bilgi için "Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Soğutulmasındaki Yapı Dönüşümleri" sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Östenitik paslanmaz çelik kaliteleri 300 serisi ve 200 serisi paslanmaz çelik malzemelerden oluşmaktadır.
300 serisi östenitik paslanmaz çelik kalitelerinden en yaygın kullanılan bir kaç kalite 304, 304L, 316, 316L ve 303 kalitelerdir. Birçelik stoklarında da bulunan bu kalitelerde 304L ve 316L kalite paslanmaz çelik sonunda yer alan "L" harfi, ingilizce "Low" yani "Low Carbon" kısaltmasıdır ve bu simge, malzemelerin düşük karbonlu olduğu anlamına gelmektedir. Düşük karbonlu östenitik paslanmaz çelikler, daha az kırılgan yapıya sahip olmanın yanı sıra, kaynak yapılabilirliği çok daha kolay olan malzemelerdir. 300 serisi östenitik paslanmaz çelik malzemelerin içeriğinde en temel olan elementlerden birisi nikel elementidir.
300 serisi paslanmaz çeliklerin en yaygın kullanılan cinsi 304 kalite paslanmaz çeliktir ve 304 kalite paslanmaz çelik aynı zamanda Dünya'da en yaygın kullanılan paslanmaz çelik kalitesidir. Bu kalite malzemeyi kullanım yaygınlığı bakımından 316, 303 gibi kaliteler takip etmektedir. 316 kalite, 304 kalitenin nikel oranı arttırılmış ve molibden ilave edilmiş versiyonu gibi düşünülebilir. 303 kalite paslanmaz çelik ise, 304 kalitenin kükürt eklenmiş versiyonu gibi düşünülebilir. Birçelik stoklarında bu kaliteler ve benzer bir çok östenitik paslanmaz çelik kalitesi mevcuttur.
Östenitik paslanmaz çeliklerin altındaki bir diğer seri ise 200 serisi paslanmaz çeliklerdir. 200 serisi östenitik paslanmaz çelik malzemeler daha az miktarda nikel içerirken, östenit yapı mangan ve nitrojen ilavesi ile sağlanmaktadır. 200 serisi östenitik paslanmaz çelik kalitelerinden en yaygın kullanılan bir kaç kalite 201, 202 ve 204Cu kalite paslanmaz çelik malzemelerdir. Tüm bu kalitelerin ortak özelliği düşük nikelli olması ve öte yandan yüksek oranda mangan içermesidir. 204Cu kalite diğer kalitelerden farklı olarak yüksek oranda bakır elementi içermektedir ve içerdiği bu bakır oranı sayesinde bu kalite malzeme bükülme, dövülme ve ezilerek şekil verme sırasında çatlaması engellenmektedir. 200 serisi paslanmaz malzemeler genellikle Çin ve Uzakdoğu ülkelerinde üretim yapan fabrikalar tarafından üretilmekte olup, bu kalite malzemeler Birçelik stoklarında mevcut değildir. Temsilcisi olduğumuz Fransız Ugitech fiması, 200 serisi paslanmaz malzemeleri üretmemektedir.
Stoklarımızda mevcut olan östenitik paslanmaz kaliteleri 304 (1.4301), 304L (1.4307), 316 (1.4401), 316L (1.4404), 316Ti (1.4571), 321 (1.4541), 310 (1.4845), 316LMo (1.4435), 904L (1.4539) , 347 (1.4550), 316LVM (1.4441) kalite malzemelerdir ve tüm bu kalitedeki malzemeler östenitik paslanmazlar sınıfına girmektedir. Bu östenitik paslanmaz kaliteleriyle ilgili daha detaylı bilgiler aşağıdaki linklerde mevcuttur.
303 (1.4305), 304 (1.4301), 304L (1.4307), 316 (1.4401), 316L (1.4404), 316Ti (1.4571), 321 (1.4541), 310/310S (1.4845), 316LMo (1.4435), 347 (1.4550), 316LVM (1.4441), 904L (1.4439)
Stoklarımızda mevcut olmayan diğer östenitik paslanmaz kaliteleri ise 301 (1.4310), 321H (1.4878), 314 (1.4841), 309S (1.4833), 201, 202, 204Cu, 304Cu, 303Cu kalite malzemelerdir.
Östenitik paslanmaz çelik malzemelerde en temel kabul edilen malzeme 304 kalite paslanmaz çeliktir. 304 kalite temel kalite olarak kabul edilip, element oranları arttırılarak veya azaltılarak veya ilave elementler ekleyerek başka östenitik paslanmaz çelik kaliteleri elde edilmektedir. Aşağıdaki tabloda farklı kalitelerin hangi elementler ilave edilerek özelliklerinin geliştirildiği ve değiştirildiği özetlenmiştir.
Östenitik Paslanmaz Çelik sayfamızda yer alan tüm bilgiler teorik bilgiler olup, farklı kaynaklarda farklılıklar gösterebilmektedir. Bu bilgi farklılıklarından ve sonuçlarından firmamız Birçelik A.Ş. sorumlu tutulmayacaktır.
